صفحه 306

مسئله 2003- لازم است مخصوصاً بر پدر و مادر كه براى پسران و دختران خود كه احتياج به همسر دارند، همسر انتخاب كنند و در روايات ما ثواب فراوانى بر اين كار مترتّب شده است.

مسئله 2004- كسى كه به‌واسطۀ نداشتن زن يا شوهر به حرام مى‏افتد، كه اگر همسر داشت معمولًا آن گناه را انجام نمى‏داد، در صورتى كه قدرت داشته باشد، واجب است ازدواج كند.

مسئله 2005- زن بايد براى هر لذّت جنسى متعارف تسليم شوهر باشد، مگر اينكه عذرى داشته باشد، و اگر عقد دائمى است بايد بيرون رفتن او از منزل با اجازۀ شوهر باشد، ولى در كارهاى ديگرش كه منافى با لذّت جنسى شوهرش نيست، اجازۀ او لازم نيست.

مسئله 2006- اگر زن در كارهايى كه در مسئلۀ پيش گفته شد از شوهر اطاعت نكند، گناهكار است و حقّ غذا و لباس و منزل و همخوابى ندارد، ولى مهر او از بين نمى‏رود.

مسئله 2007- تهيۀ مخارج زن اگر عقد دائمى باشد مطابق معمول بر شوهر واجب است، و اگر تهيه نكند، بدهكار او خواهد بود، مگر اينكه زن راضى به آن زندگى باشد.

مسئله 2008- چون عقد ازدواج معمولًا مبنى بر خانه‏دارى زن و بچّه‏دارى و شيردادن او انجام مى‏گيرد، بنابراين خانه‏دارى و بچّه‏دارى و شيردادن مطابق معمول به عهدۀ زن مى‏باشد، مگر اينكه در ضمن عقد شرط كند كه چنين وظيفه‏اى نداشته باشد يا حقّ‌‏الزّحمۀ خود را در برابر اين كارها بگيرد.

مسئله 2009- هرگاه شوهر خرجى زن را ندهد، زن مى‏تواند بدون اجازه از مال او بردارد.

مسئله 2010- هرگاه مرد حقوقى را كه زن بر او دارد ترك نمايد، رعايت حقوق شوهر بر زن لازم نيست.

مسئله 2011- مرد نمى‏تواند زن خود را به طورى ترك كند كه نه مثل زن شوهردار باشد و نه مثل زن بى‏شوهر، لكن واجب نيست هر چهار شب يك شب نزد او بماند، ولى بايد اقلًا هر چهار ماه يك مرتبه با او نزديكى كند.

مسئله 2012- ازدواج موقّت اگرچه براى لذّت بردن هم نباشد، مثلاً به قصد محرم شدن با نزديكان آن دختر باشد، صحيح است.

صفحه 307

مسئله 2013- اگر زن در ضمن عقد با شوهر شرطى كند نظير اينكه با او نزديكى نكند، يا او را از شهر خودش بيرون نبرد، يا زن ديگرى نگيرد يا بعد از مرگ او مقدار معيّنى از سرمايۀ مرد مال زن باشد و مانند اينها و مرد قبول كند، بايد به آن شرط عمل كند.

مسئله 2014- زن و مرد در ازدواج موقّت هيچ حقّى جز لذّت جنسى به يكديگر پيدا نمى‏كنند، بنابراين زن بدون اجازۀ شوهر مى‏تواند از خانه بيرون برود، و از شوهر ارث نمى‏برد و شوهر هم از او ارث نمى‏برد و نفقه هم ندارد، گرچه آبستن شود.

مسئله 2015- زنى كه صيغه شده اگر نداند كه حقّ خرجى و همخوابى و مانند اينها ندارد، عقد او صحيح است و براى آنكه نمى‏دانسته، حقّى به شوهر پيدا نمى‏كند.

مسئله 2016- پدر و جدّ پدرى و حاكم شرع (اگر پدر و جدّ پدرى نباشند) مى‏توانند براى محرم شدن، زنى را به عقد پسر كوچك خود درآورند، و نيز مى‏توانند دختر كوچك خود را براى محرم شدن به ‏عقد كسى در آورند، چه عقد دائم و چه عقد موقّت.

مسئله 2017- مرد در ازدواج موقّت مى‏تواند مدّت را ببخشد و بخشيدن او به منزلۀ طلاق است، ولى شرايط طلاق را ندارد و لازم نيست مثلاً در ايّام پاكى باشد.

مسئله 2018- در ازدواج موقّت بايد وقت و مقدار آن تعيين شود و اگر وقت يا مقدار آن تعيين نشود، عقد باطل است.

مسئله 2019- مرد مى‏تواند زنى را كه متعۀ او بوده يا طلاقش داده، دوباره به عقد دائم يا موقّت خود درآورد، اگرچه هنوز عدّه‏اش تمام نشده باشد، و نيز مى‏تواند زنى را كه با او ازدواج موقّت نموده، به عقد دائم خود درآورد گرچه بهتر است اوّل باقيماندۀ مدّت را ببخشد.

مسئله 2020- اگر بعد از عقد معلوم شود كه دختر باكره نبوده است، نمى‏تواند عقد را به هم بزند مگر با طلاق، ولى مى‏تواند تفاوت بين باكره و غيرباكره را از مهر كم كند.

مسئله 2021- اگر مرد و زن نامحرم در جايى باشند در صورتى كه در معرض اين باشند كه به حرام بيفتند يا احتمال فساد برود، بايد از آنجا بيرون بروند.

مسئله 2022- اگر مرد يا زن مسلمانى كافر شود (مسلمان‏زاده باشند يا كافرزاده) ازدواج آنها باطل‏ مى‏شود، و اگر مرد كافر شود زن بايد عدّۀ وفات بگيرد، و بعد مى‏تواند با ديگرى ازدواج كند، و اگر زن يائسه باشد يا هنوز نزديكى با او نشده باشد، عدّه هم ندارد.

صفحه 308

مسئله 2023- اگر مرد يا زن مسلمانى كافر شود و دوباره مسلمان شود، مى‏تواند با همان همسر اوّلى به عقد جديد ازدواج كند، گرچه آن زن هنوز در عدّه باشد، چنان‌که مى‏توانند همسر جديد انتخاب كنند.

مسئله 2024- فرزندى كه از راه نامشروع منعقد شده باشد (ولدالزنا) جايز نيست او را سقط كنند و فرزند آن زن و مرد حساب مى‏شود، ولى از آنها ارث نمى‏برد و مسلمان است و مى‏تواند زن مسلمان بگيرد و اگر زن بگيرد و بچّه‏اى پيدا كند، آن بچّه حلال‏زاده است.

مسئله 2025- اگر كسى با زنى به خيال اينكه زن اوست نزديكى كند و يا با زنى به خيال اينكه در عدّۀ كسى نيست ازدواج كند يا در روز ماه رمضان يا در حال حيض با زن خود نزديكى كند، بچه‏اى كه از آنها به دنيا مى‏آيد حلال‏زاده است و همچنين اگر كسى با زنى زنا كند، چنانچه بعد او را عقد كند و بچّه‏اى از آنان پيدا شود در صورتى كه ندانند از نطفۀ حلال است يا حرام، آن بچّه حلال‏زاده است.

مسئله 2026- اگر زن بگويد يائسه‏ام يا شوهر ندارم يا در عدّه نيستم، يا حيض نيستم، يا خواهر رضاعى تو نيستم و مانند اينها، اگر لاابالى در دين نباشد، مى‏توان حرف او را قبول كرد.

مسئله 2027- اگر شخص غيرثقه‏اى بگويد زن شوهر دارد، ولى خود زن بگويد شوهر ندارم، حرف زن مقدّم است.

مسئله 2028- زنى كه يقين دارد شوهرش در سفر مرده، اگر بعد از عدّۀ وفات شوهر كند و شوهر اوّل از سفر برگردد، بايد از شوهر دوّم جدا شود و به شوهر اوّل حلال است، ولى اگر شوهر دوّم با او نزديكى كرده باشد، زن بايد عدّه نگهدارد و شوهر دوّم بايد مهر او را مطابق زن‌هايى كه مثل او هستند بدهد، ولى لازم نیست خرجی او را در زمان عدّه بپردازد.

مسئله 2029- اگر شوهر مفقود الاثر شد، زن او مى‏تواند به حاكم شرع مراجعه كند و اگر حاكم شرع او را طلاق داد و بعد از عدّه، شوهر اوّل او آمد، حقّى بر زن ندارد، و اگر آن زن ازدواج كرده باشد همسر شوهر دوّم است.